Tłumaczenia naukowe Poznań

W tym i kolejnych artykułach postaramy się przybliżyć kwestię specjalizacji — w szczególności tych, na których sami się koncentrujemy — i tłumaczeń specjalistycznych. Należy przy tym już na samym początku zauważyć, że ten ostatni termin może być nieco mylący, choć jest popularny i często pojawia się na przykład w zestawieniu „tłumaczenia ogólne i specjalistyczne”. Jeśli założymy, że „tłumaczenia specjalistyczne” to takie, które wymagają od tłumacza wykorzystania specjalistycznej wiedzy pozajęzykowej, to okaże się, że trudno znaleźć przykład tłumaczenia, które by takiej wiedzy nie wymagało (a mimo to faktycznie byłoby zlecane tłumaczowi). To stwierdzenie jest szczególnie prawdziwe w przypadku popularnych języków europejskich, a zwłaszcza języka angielskiego, coraz powszechniej znanego w stopniu całkowicie wystarczającym do „ogólnej” komunikacji. Stąd przyjąć można, że w naszej pracy wykonujemy po prostu specjalistyczne tłumaczenia pisemne i konferencyjne — a jedną z kategorii takich tłumaczeń, którą tu omówię, są ogólnie pojęte tłumaczenia naukowe.

Do tej kategorii zaliczamy wszelkiego rodzaju tłumaczenia wymagające pogłębionej wiedzy z określonych dziedzin nauki, od ekonomii, historii, czy socjologii po biologię, genetykę i różne gałęzie medycyny — aby wymienić tylko te, którymi zajmujemy się najczęściej. Można tu wspomnieć o tłumaczeniu książek naukowych i podręczników, artykułów akademickich, badań naukowych, wykładów, wystąpień na konferencjach, czy materiałów filmowych o charakterze naukowym i popularnonaukowym. Dla laika samo ich zrozumienie może być trudne, nawet w języku ojczystym, a ich tłumaczenie zdecydowanie jest zadaniem dla specjalisty.

Czy zatem do każdego takiego zlecenia należy wybrać tłumacza po studiach w danej dziedzinie? Choć niewątpliwie takie kierunkowe wykształcenie może się przydać, a kierunek studiów często wskazuje początkującemu tłumaczowi jego pierwszą specjalizację, to jednak największą wartość — tak jak w wielu innych zawodach — ma doświadczenie. Tłumacz specjalistyczny musi wykazać się przede wszystkim umiejętnością poszukiwania i zdobywania informacji oraz korzystania z różnorodnych źródeł, a specjalizacje (w liczbie mnogiej — w odróżnieniu od wykształcenia, które najczęściej zdobywa się w jednej dziedzinie) wyłaniają się z czasem, w miarę jak posiadana już wiedza jest uzupełniana i poszerzana.

Tłumaczenia pisemne w tej kategorii to przede wszystkim tłumaczenia publikacji naukowych w formie książek i artykułów. Od tłumacza wymagają często czasochłonnych i żmudnych poszukiwań terminologicznych, zapoznania się z licznymi źródłami literaturowymi, konsultacji ze specjalistami w danej dziedzinie, a ponadto najwyższej dbałości nie tylko treść, ale i o formę, aby sprostać wymaganiom wydawniczym. Aby spełnić te wysokie wymagania, najlepszym rozwiązaniem jest korzystanie z „drugiej pary oczu” — czyli wspólna praca dwóch tłumaczy, którzy wzajemnie weryfikują i doskonalą swoje tłumaczenia — i takie właśnie rozwiązanie stosujemy. Warto wspomnieć, że dla autora publikacji korzystanie z usług tłumacza nie jest żadną ujmą. Choć znajomość języków obcych, zwłaszcza angielskiego, jest w środowisku naukowym właściwie niezbędna, to rozumienie czytanych publikacji jest zupełnie inną umiejętnością niż pisanie tekstu naukowego w obcym języku, z zachowaniem wszystkich obowiązującym w nim norm i konwencji. W tym właśnie zakresie tłumacz jest specjalistą.

Typową sytuacją są tutaj wykłady i wystąpienia podczas konferencji naukowych. Te krótsze bądź prowadzone w bardziej interaktywnej formie warsztatowej zwykle tłumaczy się konsekutywnie, natomiast dłuższe, np. całodzienne czy kilkudniowe wydarzenia, doskonale nadają się do tłumaczenia symultanicznego. Podobnie jak tłumaczenia pisemne, ustne tłumaczenia wydarzeń o charakterze naukowym wymagają od tłumaczy dokładnego poznania omawianej tematyki — z tą różnicą, że czas na to mają nie podczas pracy, a przed jej rozpoczęciem. Ponieważ cały sens konferencji naukowych polega na tym, że prezentuje się na nich nową, wcześniej niedostępną wiedzę, szanse na jej dobre przekazanie wielojęzycznej publiczności znacząco spadną, jeśli tłumacze zostaną pozostawieni sami sobie — choćby wcześniej kształcili się w danej dziedzinie. Dlatego tak ważne jest, aby organizatorzy wydarzenia pomogli tłumaczom w przygotowaniu, udostępniając odpowiednio wcześnie materiały, prezentacje, czy artykuły.

Jeśli więc chcesz, aby Twoja publikacja naukowa dotarła do odbiorców na całym świecie, lub jeśli organizujesz międzynarodową konferencję naukową — skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci z powodzeniem zrealizować to przedsięwzięcie.